Güzel Türkçemiz

Güzel Türkçemiz

Merhabalar sevgili Telekom dünyası okuyucuları, uzun bir aradan sonra bu sayıda sizlerle tekrar bir arada olmaktan mutluluk duyuyorum. Bu ayki yazımda sizleri teorik konularla sıkmamaya çalışacağım. Güzel Türkçemizi teknolojik ortamlarda kullanılamaması ya da sınırlı kullanılabilmesinden bahsedeceğim.

Bildiğiniz gibi bazı ortamlarda Türkçe karakter kullanıldığında bazı sıkıntılar yaşıyoruz. Örneğin e-mail lerde, sms lerde, web sayfası isimlerinde. Bu problemin sizlerinde bildiği gibi zamanında kamu otoritelerinin Unicodelar oluşturulurken Türkçe karakterlerin bu table lara dahil edilmesi için çalışma yapmamış olmalarından kaynaklanmaktadır. Son dönemlerde ise sms lerde Türkçe karakter kullanıldığında daha fazla ücretlendirme yapılması yoğun olarak gündeme gelmektedir.

Sorunun neyden kaynaklanmaktadır?

Unicode adlı alfabe tablosu vardır. Bu tablonun her bir elemanı 2 byte (=16 bit) uzunluğundadır. (1 byte = 8 bit) GSM standardında 2 alfabe tablosu tanımlanmıştır. Bunlardan biri Unicode alfabesi, diğeri ise her bir karakteri 7 bit uzunluğunda olan GSM alfabesidir. GSM alfabesinde sadece 128 karakter bulunmakta ve bunların içinde Türkçe'deki ı, ğ, ş, İ, Ğ, Ş harfleri bulunmamaktadır. SMS mesaj bilgisi için GSM' de 140 byte ayrılmıştır. Bu GSM alfabesi kullanıldığında 140x8 /7 = 160 karakter alır. Eğer Unicode alfabe kullanılırsa 140x8 / 16 = 70 karakter alır. Eğer bu limitler geçilirse yeni bir SMS oluşturularak mesajın devamı yeni SMS' in içine yazılır. Örnek olarak 160 karakterlik Unicode Türkçe mesaj ancak 3 SMS (70+70+20 karakterden oluşan 3 mesaj) ile gönderilebilir.

Ben bir Tüketici derneği olarak tarafsız değil ama objektif olmak zorundayım. Bu problemin sebebi ne operatörler nede cep telefonu üreticileridir. Zamanında bu çalışmalar içersinde bulunmayan yetkililerdir. Şuanda bu yetkililer 70 milyon Türkçe kullanmak isteyen halkımızı cezalandırmışlardır.

Dokuz milyon nüfuslu Yunanistan kendi harflerini kullanabiliyorsa bu bizim kendi ayıbımızdan başka bir şey değildir.

Artık olan olmuş diye bir kenara çekilmemeliyiz. Son dönemde Telekomünikasyon Kurumu bu konuyu gündeme aldı ve hem operatörler hem de üreticiler nezdinde toplantılar düzenliyor. Bizlere düşen ise bu konuyu sürekli gündem de tutarak Türkçe karakterlerin ulular arası standartlara dahil edilmesini sağlamak olmalıdır. Bu güne kadar son derece başarılı sempozyumlar düzenlemiş olan Telekom Dünyası dergisi ve Telekomünikasyon Kurumunun ortak bir sempozyum düzenleyerek, konuyla ilgili olarak GSM assocation yetkililerinin de dahil edebileceğimiz çeşitli yurt içi ve yurt dışı etkinlikler düzenlemeliyiz. Uluslar arası standartlara girmeden yapacağımız her türlü çalışma geçici bir çalışma olacaktır. Kalıcı düzenlemeler için Telekomünikasyon sektöründe çalışan, Üniversitelerimizin, Türk Dil Kurumunun, TÜBİTAK ‘ın, STK ların hatta Dış işleri bakanlığımızın katkılarına ihtiyaç duyulacaktır. Gelin hep beraber Türkçemizi kullanacak bir ortama geçişimizi sağlayalım, bu ayıbı temizleyelim.

Katkı sağlamak isteyenler serhat.ozeren@teder.org.tr mail adresinden bizlere ulaşabilirler,

Esenlikle kalın.